Η οπτικοποίηση αποτελεί έναν τρόπο εκπαίδευσης των μαθητών, στην κατανόηση και επεξεργασία κειμένων, δημιουργώντας, ταυτόχρονα, εικόνες στο μυαλό τους. Ο απώτερος σκοπός των μαθητών είναι να μπορούν να απεικονίσουν την κεντρική ιδέα ή τη συνολική εικόνα, του κειμένου που διαβάζουν ή ακούνε. Οι μαθητές με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάγνωση και επεξεργασία κειμένων, δυσκολεύονται στη δημιουργία νοητών εικόνων, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αντλήσουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και να φτάσουν στο σημείο να κατανοήσουν το περιεχόμενό τους.
Με ποιον τρόπο μπορεί ένα μαθητές με δυσκολίες να εκπαιδευτεί στην οπτικοποίηση κειμένου, στη διάρκεια της εξ αποστάσεως εκπαίδευση;
1.Αρχικά, δουλεύουμε με τον μαθητή την οπτικοποίηση πραγματικών και οικείων εικόνων, για παράδειγμα την εικόνα ενός κατοικίδιου. Ο μαθητής παρατηρεί την εικόνα για 20΄, περίπου, δευτερόλεπτα. Κατόπιν, η εικόνα αφαιρείται. Ζητάμε από τον μαθητή, καθοδηγώντας τον με διάφορες ερωτήσεις, να μας περιγράψει την εικόνα. Κάποιες ερωτήσεις μπορούν να είναι:
-Πόσα άτομα ή ζώα είδες στην εικόνα;
-Αυτό το άτομο ή το ζώο, σου θυμίζει κάποιον ή κάτι
οικείο σε εσένα;
-Ποια χρώματα είδες στην εικόνα;
-Ποια σχήματα είδες στην εικόνα;
-Θυμάσαι τι χρώμα είχε η μπλούζα του ήρωα;
-Ο σκύλος κοιμόταν ή καθόταν, στην αγκαλιά του ήρωα;
2.Σε δεύτερο χρόνο, περνάμε σε προτάσεις, που σχετίζονται με τις εικόνες που έχουμε στείλει στον μαθητή. Οι προτάσεις, αυτές, είναι η βασική ιδέα της κάθε εικόνας. Ο μαθητής διαβάζει την κάθε πρόταση και τις σχετίζει με τις αντίστοιχες εικόνες. Κατόπιν, του ζητάμε να κυκλώσει τη λέξη- κλειδί της πρότασης και να την οπτικοποιήσει. Για παράδειγμα, στην πρόταση,
-Το σκυλί είναι ένα αξιολάτρευτο ζώο, η λέξη-κλειδί είναι ο σκύλος. Ο μαθητής οπτικοποιεί τη λέξη, χρησιμοποιώντας στοιχεία της εικόνας.
3.Συνεχίζουμε με κείμενα, που σχετίζονται, επίσης, με τις εικόνες και ξεκινούν με τη βασική πρόταση. Ο μαθητής διαβάζει ή ακούει το κείμενο και του ζητάμε να μας ζωγραφίσει τη συνολική του εικόνα, βάζοντας όσα περισσότερα στοιχεία μπορεί. Αν δε θέλει να ζωγραφίσει, τότε του ζητάμε να μας περιγράψει το περιεχόμενο του κειμένου, με κλειστά τα μάτια, σαν να βρίσκεται εκεί. Όπου, χρειάζεται, τον καθοδηγούμε με ερωτήσεις, για παράδειγμα,
-Πώς φαντάζεσαι, τον ήρωα να αισθάνεται, όταν παίρνει αγκαλιά
τον σκύλο του;
-Ποια παιχνίδια, φαντάζεσαι τον ήρωα να παίζει μαζί με τον σκύλο του;
-Πώς φαντάζεσαι τη δική σου ζωή, με ένα ή δύο σκυλιά;
4.Τέλος, ζητάμε από τον μαθητή να μας γράψει με λίγα λόγια, αυτό που κατάλαβε, διαβάζοντας ή ακούγοντας το κείμενο.
Η σύνδεση εικόνων, λέξεων και προτάσεων είναι απαραίτητη για την κατανόηση της γραπτής και προφορικής έκφρασης, αλλά και της κριτικής σκέψης. Είναι, σημαντικό, ο μαθητής με δυσκολίες να εκπαιδεύεται, συστηματικά, στην οπτικοποίηση, ώστε να αποκτήσει όλες τις απαραίτητες δεξιότητες για την κατανόηση και επεξεργασία κειμένων.